Memduh ÇELMELİ
dinkulturuahlakbilgisi.com
TÜRKLERİN MÜSLÜMAN OLMALARI
dinkulturuahlakbilgisi.com
Türkler İslamiyet’i millet olarak, gönül rızasıyla benimseyerek kabul ettiler.
Bu, İslam ve dünya tarihi açısından neticeleri itibariyle çok önemlidir.
Göçebe bir yaşam süren Türkler, zamanla çeşitli inançları kabul ettiler.
Müslüman olmaları, büyük bir devlet kurma ve İslam'a hizmet etme olanağı sağladı.
Türkler, İslamiyet'le Emeviler döneminde tanıştı. Emevi yönetiminin uyguladığı ırkçı
siyaset (Ömer b. Abdulaziz Devri hariç) , Türklerin İslam’a girmelerini yavaşlattı.
750’de Emeviler yıkılyerine Abbasiler Devleti kuruldu (750-1258). Abbasi
yöneticilerinin ılımlı tavrı sebebiyle Türklerin İslam'a ilgisi arttı.
751 Talas Savaşı’nda Türkler, Çinlilere karşı, Abbasilerin yanında yer alarak savaşın seyrini
değiştirdiler. Bu savaştan sonra Türklerin yüzü İslam dünyasına döndü.
Abbasilerin takip ettiği doğru siyaset neticesinde Halife el-Me’mun ve el-Mu’tasım
zamanlarında Maveraünnehir sakinlerinin tamamı Müslüman oldu.
Bazı Müslüman Türk Devletleri: İdil Volga Bulgarları (920)-Karahanlılar (840-1212)-
Gazneliler (963-1187)-Büyük Selçuklu (1040-1157) Anadolu Selçuklu (1077-1308)-
Memlükler (1250-1517) - Osmanlı (1299-1922)
Türkler 10. yyın ortalarından itibaren büyük gruplar hâlinde Müslüman olmaya başladı.
Orta Asya’da Seyhun ve Ceyhun Nehirleri arasında,
Türklerin İslam ile karşılaştıkları ilk bölgedir. Buhara,
Semerkant ve Taşkent önemli bir bilim ve
kültür merkezi olmuştur.
Talas Savaşı’nın (751) Önemi
Maveraünnehir (Türkistan)
Orta Asya Çin egemenliğine girmekten kurtuldu.
İslamiyet Türkler arasında yayılmaya başladı.
Kağıt, matbaa, barut ve pusula
dünyaya yayıldı.
*Orta Asya’da kuruldu.
*Satuk Buğra Han (Abdülkerim)
zamanında İslamiyeti kabul
ettiler (944).
İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ
dinkulturuahlakbilgisi.com
Türk Valilerce Kurulan İlk Müslüman Türk Devletleri
Abbasilerin bir Türk olan Mısır
valisi Ahmed b. Tolun burada
devlet kurmuştur.
Abbasilerin bir Türk valisi olan
Muhammed el-Afşin tarafından
Azerbaycan’da kurulmuştur.
Abbasilerin bir Türk valisi olan
Muhammed b. Toğaç tarafından
Mısırda kurulmuştur.
Tolunoğulları (868-905)
İhşidîler (Akşitler) (935-969)Sacoğulları (890-929)
İlk Müslüman Türk devleti hangisidir? Bunun için ölçü olarak neyi kabul edeceğiz?
Türk yöneticiler tarafından kurulmuş ancak Türk nüfusun yoğun olmadığı devleti mi?
Halkı Türk olan, Türkler tarafından kurulmuş, İslam’ı devlet dini olarak kabul etmiş devleti mi?
Bu sorulara tarihçiler farklı cevaplar vermişlerdir?
Mısırda Ahmed b. Tolun tarafından kurulan Tolunoğulları (868), Türklerin kurduğu ancak Türk
nüfusun yoğun olmadığı ilk Türk devletidir.
İdil Volga Bulgarları, İslam’ı devlet dini olarak kabul etmiş (920) halkı Türk olan ilk Türk devletidir.
Yöneticisi ve Halkı Türklerden Oluşan İlk Müslüman Türk Devletleri
Kurulduğunda Müslüman
değillerdi. 920’de devlet olarak
İslam’ı kabul ettiler. 1437’de
yıkıldı.
* 963’de Alp Tekin tarafından
Afganistanda kuruldu.
*Gazneli Mahmud (998) ile
en parlak dönemini yaşadı.
* Çok uluslu yapıya sahipti.
İdil (İtil) Volga Bulgarları
Gazneliler (963-1187)
Karahanlılar (840-1212)
Türklerin Müslüman Olmasını Kolaylaştıran Etmenler
İslam’ın ahlaki kurallarının, Türk ahlak anlayışına
uygun olması.
İslamiyet ve Türklerin inanç sisteminde ahiret
düşüncesinin olması.
Tasavvuf ehli olan derviş, sufi ve erenler
İslamiyet'in Horosan, Anadolu ve Balkanlar'da
yayılmasında, etkili rol oynaması.
İslam’ın Allah inancı ile Türklerdeki Gök Tanrı
inancı arasındaki benzerlik.
İslam’daki cihat ve ahiretteki mükâfatı,
Türklerdeki, alplik ve gaza ruhuna uygundu.
Müslümanların ticaretteki güzel ahlakının,
dürüstlüğünün olumlu etkileri.
Türklerin İslam’a Hizmetleri
İslam medeniyetinin
gelişmesine katkı sağladılar.
Haçlı seferlerine başarıyla
karşı koydular.
İslam’ın yayılmasında etkili
oldular.
*Gazneliler ile Hindistan’a kadar.
*B. Selçuklular ile Anadoluda
*Osmanlı ile Balkanlarda İslamiyet
yayılmıştır.
*Bilim *Sanat *Dînî İlimler
*Harizmî
*Farabi
*Birunî
*Ibn-i Sina
*Ali Kuşçu
*Pîri Reis
*Mimar Sinan
*Maturidî
*Hazerfen Ahmet Çelebi
* 1096’da başlayan Haçlı Seferlerine
karşı Anadolu Selçuklu Devleti
önemli başarılar kazandı.
dinkulturuahlakbilgisi.com
Memduh ÇELMELİ
dinkulturuahlakbilgisi.com
Bizi DİNlemeye devam ediniz.
dinkulturuahlakbilgisi.com